جاهای دیدنی رشت؛ آب و هوا، جاذبه های طبیعی، مذهبی، مناطق شهری و پارک ها
رشت کلان شهری در شمال ایران، مرکز استان گیلان است که به عنوان یک شهر همیشه بیدار از آن یاد می‌شود. این کلانشهر پر جمعیت‌ترین شهر شمال محسوب شده و در تابستان 1396 سومین شهر بازدید شده توسط گردشگران در ایران ثبت شد. در نتیجه در این مقاله قصد داریم تا به جاهای دیدنی این شهر خوش آب و هوا بپردازیم. پس اگر می‌خواهید به این شهر سفر کنید اما درمورد جاهای دیدنی آن اطلاعات زیادی ندارید و نمی‌دانید این مکان‌ها در کدام قسمت شهر قرار دارند، در ادامه این مقاله و تا انتها همراه ما باشید تا با این جاهای دیدنی آشنا شوید.
فهرست جاهای دیدنی رش
آب و هوای شهر رشت
رشت بزرگ‌ترین شهر در سواحل جنوبی دریای خزر بوده و آّب و هوای آن معتدل و تقریبا مدیترانه‌ای است. این شهر سرسبز در فصل تابستان بسیار قرم و شرجی می‌شود که رطوبت آن آزار دهنده محسوب می‌شود. با شروع فصل تابستان بارش به حداقل رسیده و هر چه به فصل پاییز نزدیک‌تر می‌شویم، مقدار بارش باران بیشتر می‌شود. در نتیجه فصل مناسب برای سفر به رشت، فصل تابستان محسوب می‌شود.
جاهای دیدنی تاریخی
اگر به سراغ تاریخ گیلان بروید، متوجه می‌شویید که قدت زندگی و تمدن این منطقه به چندین سال قبل باز می‌گردد. آثار باستانی مارلیک و املش می‌تواند مدرکی برای اثبات این ادعا باشد. خهنگامی که به دوران معاصر گیلان نگاه کنید، مقاومت در برابر ظالمان داخلی و مهاجمان خارجی را مشاهده می‌کنید. این تاریخ غنی باعث شده تا این شهر از لحاظ آثار تاریخی جاهای دیدنی زیادی داشته باشد که برای دوستداران آثار تاریخی بسیار مناسب است. در نتیجه اگر به آٍثار تاریخی یا ب طور کلی تاریخ گذشته علاقه‌مندید، در این بخش با ما همراه باشید.
موزه و خانه میرزا کوچک خان
داستان میرزا کوچک خان جنگلی که مهم‌ترین وقایع تاریخی را به دنبال دارد که در اواخر دوران قاجاریه اتفاق افتاده است. در نتیجه آشنایی با این مرد بزرگ تاریخ موجب می‌شود تا با بخش مهمی از تاریخ ایران آشنا شوید. این شخص بزرگ در انقلاب مشروطه، تصرف تهران، جنگ با روس‌ها و انگلیسی‌ها و مبارزات داخلی، نقش پررنگی را به خود اختصاص داده بود. این شهر مشاهیر زیادی دارد اما بزرگ‌ترین آن‌ها میرزا کوچک خان است که به همین دلیل نماد این شهر محسوب می‌شود.
محل زندگی خانواده پدری میرزا کوچک خان جنگلی، محله استاد سرای رشت بود. در این محل خانه پدری او وجود دارد که امروزه به عنوان موزه برای عموم بازگشایی شده است. میرزا کوچک خان در این خانه متولد شده و رشد کرد و بعدها به قصد تحصیل به قزوین و تهران سفر کرد.
این خانه سازه چوبی دارد که دارای دو طبقه بوده و سبک آن سبک خانه‌های قدیمی قاجار است. در این خانه، دو راه پله در دو طرف به طبق دوم وصل می‌شود. خانه میرزا کوچک خان دارای 4 اتاق بوده که اتاق‌ها به یکدیگر و به ایوان متصل هستند. طبقه پایین نمایشگاه دائمی کتاب‌های مرتبط با نهضت جنگل، انقلاب مشروطه و گیلان است. در طبقه دوم لوازم زندگی، ظروف قدیمی، اسناد تاریخی و … برای بازدید عموم قرار دارند. در ایوان نیز تصاویری از میرزا کوچک خان و اعضای جنلش جنگل روی ستون‌ها نصب شده است.
از قسمت‌های دیدنی این مکان می‌توان به گهواره میرزا کوچک خان با قدمت 150 سال، سلاح کمری، ظروف غذا، رادیو، دوربین عکاسی، تلفن و کتاب‌های قدیمی اشاره کرد.
آدرس: خیابان استادسرا، نبش کوچه شهید هاشم ستوده
موزه میراث روستایی گیلان
این موزه بر خلاف موزه‌های دیگر، یک موزه فضای باز بوده که یک موزه روستایی مختص خانه‌های روستایی به شمار می‌رود. شاید برایتان سوال باشد که چرا این ناحیه را موزه در نظر گرفته‌اند؟ برای جواب به این سوال باید بگوییم که این منطقه به دلیل هوای همیشه بارانی‌ای که دارد، اقلیم مرطوب و محیط جنگلی موجب شده تا از زمان‌های قدیم خانه‌ها با هدف سازگاری با این شرایط ساخته شوند. نکته قابل توجه این است که تمامی خانه‌های گیلان یک شکل نبوده و سبک و معماری آن‌ها شامل 9 منطقه می‌شود. در ساخت این خانه از تکنیک و مهارت‌های خاصی از طراحی تا ساخت و نگهداری به کار برده شده که برای بازدید کنندگان بسیار چشم نواز است.
مساحت این موزه حدود 260 هکتار بوده و یک پارک جنگلی دارد که مساحت آن حدود 1480 هکتار است. در نتیجه اگر به فضای سبز و خانه‌های قدیمی در گیلان علاقه مندید، این مکان می‌توانید برایتان جذاب و جالب باشد. بازدید از این موزه حداقل نصف روز شما را اشغال می‌کند پس یادتان باشد زمان‌تان را به خوبی مدیریت کنید.
خانه‌هایی که در این موزه قرار دارند، هر کدام از روستایی در گوشه و کنار گیلان به این مکان انتقال داده شده‌اند. این خانه‌ها را در مبدا واچینی و در موزه دوباره سر هم کردند. در این موزه راهنما‌هایی وجود دارند که به شما درمورد زلزله رودبار توضیح می‌دهند که چگونه باعث شد تا این ایده مطرح شود و به اینجا منتقل شده‌اند.
در کنار این خانه‌ها بخش‌هایی وجود دارد که شما می‌توانید لباس محلی بپوشید و سلفی‌های به یاد ماندگی بگیرید، غذاهای محلی را که زنان بومی این منطقه درست می‌کنند را میل کنید و لذت ببرید. همچنین اگر خوش شانس باشید زمان جشنواره فرهنگی، تاریخی و آئینی به این موزه می‌روید و در آن شرکت می‌کنید. در این مکان سعی شده تا نمایشگاهی از فرهنگ، آداب و رسوم و تمدن گیلانی برای مهمانان فراهم شود.
در نتیجه در این مکان علاوه بر خانه‌ها، سازه‌های دیگری مانند انبار برنج، محل پرورش کرم ابریشم، تنورهای نان پزی، کوره ذغال، کارگاه آهنگری، باغچه سبزیجات و … بازسازی شده‌اند.
آدرس: کیلومتر 18 آزاد راه رشت- قزوین، نرسیده به پایس راه، جاده سراوان- شفت
مطلب مشابه: جاهای دیدنی ساری؛ 20 مکان گردشگری طبیعی شگفت انگیز در ساری
کاروانسرای عباسی گیلان
کاروانسرای عصر صفوی تحت عنوان لات یا عباسی میزبان گردشگران و مسافران است که در چهار کیلومتر بعد از امام زاده هاشم از سمت قزوین و 35 کیلومتر نرسیده به شهر رشت در سمت راست قرار دارد. لات به معنی زمین‌های صاف کنار رود بوده و به موقعیت مکانی کاروانسرا اشاره می‌کند. کاروانسرای عباسی در دوران حمله روس‌ها تبدیل به پادگان نظامی شده بود که همین کاربری نابجا آسیب زیادی به آن رسانده است.
در چندین سال اخیر، این مکان تعمیر شده و حالا کاربری آن رستوران و اقامتگاه در بازدید از جاهای دیدنی رشت محسوب می‌شود. قطار گردشگری گیلان نیز مسافران را در کنار این کاروانسرا پیاده می‌کند تا در برنامه‌های تفریحی فرهنگی مانند اجرای موسیقی و نمایش حاضر می‌شود. اگر جز گرشگرانی هستید که از تهران به رشت می‌آیند پیشنهاد می‌کنیم در 4 جاهای دیدنی رشت که نزدیک هم هستند شامل امام زاده هاشم، جنگ سراوان، موزه میراث روستایی و کروانسرای عباسی، دیدن کنید.
آدرس: جاده قزوین رشت، 4 کیلومتری امام زاده هاشم
موزه باستان شناسی و مردم شناسی رشت
این موزه دارای گنجینه‌ای از تاریخ است که بسیار دیدنی و جذاب محسوب می‌شود. بخش مردم شناسی مشابه موزه‌های دیگر، دارای مجسمه‌هایی از مردم بومی در حال کار و زندگی در کنار لوازم مختلف قدیمی قرار دارند. در این بخش لباس‌های محلی، وسایل زندگی قدیمی مانند انواع قاشق چوبی، ظروف سفالی و فلزی، اسناد، وسایل زینتی و … آشنا شوید.
در قسمت زیرزمین یا سرداب، بخش باستان شناسی قرار دارد که دارای اشیا، دست سازه‌ها و یافته‌های باستانی کل سرزمین گیلان است. موزه رشت درواقع خانه میرزا حسین خان کسمایی شاعر، روزنامه نگار و از دوستان نزدیک میرزا کوچک خان به شمار می‌رود. این خانه در سال‌های قبل از انقلاب به موزه تبدیل شده و بعد از انقلاب نیز اشیا و دارایی‌های بیشتری به آن منقل شدند.
بخش‌های موزه اشیا و اسکلتهای کشف شده از تپه‌های مارلیک رودبار، تالاش و دیلمان، جذاب‌ترین بخش این موزه محسوب می‌شوند. از جمله از بخش‌های دیگر موزه می‌توان به سنگ قبرهای دوران اسلامی، لوازم ساخت و تولید ابریشم، دخانیات، زین سازی، انواع چراغ‌های نفتی و روغنی، سکه‌های باستانی، آلات موسیقی گیلانی و محلی، کتیبه‌ها و زیورآلات اشاره کرد.
آدرس: سبزه میدان، خیابان طالقانی
خانه ابریشمی
یکی دیگر از جاهای دیدنی رشت که کمتر به آن پرداخته شده است، خانه ابریشمی است که متاسفانه فعلا تحت بنیاد ملی نخبگان استان گیلان قرار دارد. اما با این وجود شما می‌توانید با رعایت برخی نکات مانند رفتن در ساعت اداری و اجازه گرفتن از مدیریت مجموعه از بخش‌هایی درهای آن‌ها قفل نیستند بازدید کنید. این خانه توسط کلانتر شهر رشت یعنی حاج میر اسماعیل ساخته شد و بعدها در سال 1318 به حاج میرزا خان ابریشمی فروخته شد. نام ابریشمی هم از همان موقع روی خانه ماند.
این عمارت بزرگ بوده که دارای دو طبقه و حیاطی پر از درخت، گل و گیاه و یک حوض بزرگ است. با این که بازسازی‌های غیر اصولی جهت استفاده اداری از بنا انجام شده است. اما ساختار و نماکاری‌های زیبای این ساختمان قجری هنوز قابل مشاهده هستند. پله‌ها و نرده‌های این عمارت چوبی بوده و سقف آن آینه کاری و گچ بری شده و دیوارهای آن پر نقش و نگار رنگارنگ هستند. دو تا تالار در عمارت ابریشمی وجود دارند که نام آن‌ها تالار آیینه و تالار چینی است و دارای ظروف و لوازم دکوری هستند که به روی عموم باز نیستند.
حال و روز این عمارت تعریف چندان تعریفی ندارد اما برای عاشقان تاریخ و معماری تماشا و عکاسی از ایوان تمام پنجره‌ای، دیوارهای آجری و در و پنجره‌های چوبی جالب خواهد بود.
آدرس: ضلع جنوب شرقی میدان صیقلان، انتهای کوچه شاعری
جاهای دیدنی طبیعی رشت
اگر جز افرادی هستید که هم به مکان‌های تاریخی و هم به مکان‌های طبیعی علاقه دارید، در این بخش می‌خواهیم مکان‌های طبیعی این شهر را به شما معرفی کنیم که شامل موارد زیر هستند:
دریاچه سقالکسار
این مکان بیشتر به عنوان دریاچه شناخته می‌شود، در حالی که یک سد خاکی جهت ذخیره آب است. نام سقالکسار از روستای نزدیک آن گرفته شده که بسیار روستای جذاب و دیدنی‌ای محسوب می‌شود. طبق گفته‌های مردم محلس، سقالکسار به معنای محل آب خوری و لک و سار نام دو پرنده زیبا است، برخی دیگر می‌گویند معنی آن محل آبخوری بالای تپه است.
اگر از شهر رشت حدود 30 دقیقه رانندگی کنید، به این دریاچه می‌رسید که یکی از بهترین جاهای دیدنی آن به شمار می‌رود. این محل، محل مناسبی برای عکاسی محسوب می‌شود، به همین دلیل بیشتر عروس و دامادها برای عکاسی به این دریاچه می‌روند. این دریاچه بین جنگلی انبوه قرر گرفته و در اطراف آن چندین آلاچیق و یک کافی شاپ قرار دارد. ارتفاع و وسعت آب دریاچه به علت کاهش بارندگی و تبخیر آب در فصل آب کمتر می‌شود.
در نتیجه بهترین زمان جهت سفر به دریاچه سقالکسار از فصل بهار تا پاییز است، زیرا در پاییز و زمستان هوا خیلی سرد و زمین‌ها خیس و لغزنده می‌شوند. اطراف این دریاچه فضای مناسبی برای پیک نیک چند ساعته خانوادگی یا دوستانه وجود دارد که می‌توانید از طبیعت بکر گیلان لذت ببرید.
آدرس: 15 کیلومتری جنوب شهر رشت، دهستان لاکان، روستای سقالکسار
پارک جنگلی سراوان
این شهر زیبا مملوه از جنگل و پارک‌های جنگلی دلپذیر است اما برخی از آن‌ها مانند گیسوم و پارک جنگلی سراوان بسیار محبوب هستند. این منطقه دارای جنگلی بکر و دست نخورده است که به دلیل داشتن امکانات، جاذبه‌های دریاچه، زمین پینت بال، موتورهای چهار چرخ، آلاچیق و جاده میان جنگل برای مسافران جذابیت بیشتری دارد. شاید تصاویر قایق سواری روی دریاچه پوشیده از سبزه را در شبکه‌های اجتماعی دیده باشید.
آدرس: کیلومتر 17 جاده رشت- تهران، سمت غرب جاده
تالاب عینک رشت
در گیلان آبگیرها و تالاب‌های متعددی وجود دارد که بزرگ تالاب گیلان بعد از تالاب انزلی، تالاب عینک است که در محدوده رشت قرار دارد. این تالاب به دلیل اینکه از بالا مانند یک عینک است، نام آن را تالاب عینک گذاشته‌اند. وسعت این تالار حدود 160 هکتار به شکل طولی در کنار غرب شهر بوده که تالاب از بارش باران و آب و مازاد زمین‌های کشاورزی اطراف جمع شده و به رودخانه راه ندارند.
در صورتی که به تصاویر ماهواره‌ای رشت نگاهی بندازید، متوجه تکه تکه شدن آن میشوید. متاسفانه در سال‌های اخیر به دلیل گسترش شهر رشت، پل‌های خاکی و بدون پایه روی تالاب ساخته شدند و همین کار باعث کاهش سطح آب و کمتر شدن پوشش گیاه اطراف آن شد. همچنین گیاه‌های وحشی سنبل آبی رشد سریع و بی رویه داشتند که باعث از بین رفتن تنوع گیاهی و انقراض گیاهانی همچون نیلوفر آبی، نی و … شد.
تاسیس پارک دانشجو یکی از بهترین کارهایی بود که در این بخش انجام شد. شما می‌توانید از امکانات تفریحی این منطقه استفاده کنید، دور تالاب قدم بزنید و ماهیگیری کنید.
آدرس: پل شهدای گمنام، پارک دانشجو
مکان‌های مذهبی و زیارتگاه‌های رشت
در این استان صدها مکان‌های زیارتی وجود دارد که می‌توانید به آن‌ها سر بزنید، در این بخش به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
امام زاده هاشم رشت
این امام زاده در روستای هاشم در کنار جاده قزوین رشت قرار دارد. توقف در این روستا می‌توانید اولین گردش قبل از رسیدن به جاهای دیدنی رشت باشد. خصوصا این که سفید رود و پارک جنگلی سردار جنگل هم در کنار این جاده قرار دارند. کمی جلوتر از این امام زاده، کاروانسرای عباسی وجود دارد که در بخش‌های قبلی به آن پرداختیم.
آدرس: جاده قزوین رشت، روستای امام زاده هاشم
بقعه دانای علی
این بقعه آرامگاه عارف و زاهدی بوده که مردم علاقه و احترام زیادی برای او قائل بودند. طبق گفته‌های مردم، او خیرات و برکات زیادی برای این محل داشت. معماری این مکان گنلدی شکل بوده که مردم شهر رشت نیز ارادت زیادی به آن دارند.
آدرس: خیابان طالقانی نرسیده به بلوار رشتیان
بقعه خواهر امام
این مسجد آرامگاه خواهر امام رضا و از جاهای دیدنی رشت بوده که در زمان خلفای عباسی به این شهر مهاجرت و بعد از آن بر اثر بیماری فوت کرد. نام این محله نیز از همین امام زمان گرفته شده است. مغازه‌ها و دستفروش‌های این محله به ارزان فروشی شهر دارند.
آدرس: رشت، بلوار مطهری
آرامگاه میرزا کوچک خان
گورستان سلیمان داراب در محله‌ای با همین نام قرار داشته و آرامگاه بزرگان و مشاهیر زیادی است. در هنگام ورود به این گورستان تاریخی، آرامگاه بزرگ آجری را خواهید که آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی است. به میرزا کوچک خان جنگلی، لقب سردار جنگل را داده بودند. حکومت آن دوره به دلیل مخالف و مشکل‌های زیادی که با میرزا کوچک خان داشتند، نمی‌خواستند شهرت او بعد از مرگش ادامه پیدا کند.
اما بعد از تلاش‌های مکرر پیکر این قهرمان در گورستان قدیمی شهر در کنار یاران با وفایش دفن شد. قبر انسان‌های بزرگ دیگری مانند میرزا کوچک خان کسمایی، ابراهیم فخرایی و شیون فومنی شاعر گیلانی در همین گورستان قرار دارند.
آدرس: سلیمان داراب، بلوار شیون فومنی، کوچه سمیه
مناطق شهری، پارک‌ها و محله‌های رشت
کسانی که به رشت سفر کرده‌اند یا عکس‌های آن‌ها را دیده‌اند، با شنیدن نام این شهر به یاد پیاده راه و میدان‌های زیبای آن میوفتند. در ادامه برخی از آن‌ها را به شما معرفی می‌کنیم:
شهرداری و پیاده راه علم الهدی
میدان شهرداری معروف‌ترین و پربازدیدترین جای این شهر محسوب می‌شود. خیابان‌های اطراف این میدان برای ورود خودرو بسته شده و تمام منطقه سنگفرش شده است. این پروژه بزرگ باعث شد تا ظاهر و ترافیک کل مناطق اطراف آن به طور کلی تغییر پیدا کند. کاخ شهرداری رشت، اداره پست و کتابخانه ملی جز ساختمان‌هایی بودند که در حدود 1300 ب سبک معماری شهر سن پترزبورگ روسیه ساخته شدند.
دو ساختمان پست و شهرداری در و ضلح این میدان قرار دارند که جلوه خاصی به آن داده‌اند. همچنین مجسمه بزرگ میرزا کوچک خان سوار بر اسب، برج ساعت که هنوز هم صدای آن شنیده می‌شود، مجسمه‌ها و گل کاری‌های متعدد در این میدان یک فضای عالی برای وقت گذرانی هستند. در ورودی خیابان سعدی در اکثر شب‌ها مراسم‌های فرنگی، سخنرانی یا نمایشگاهی اجرا می‌شوند.
در این میدان دستفروش و فروشنده‌هایی وجود دارند که مواد غذایی و تنقلات می‌فروشند. در شب‌های شهر رشت، کبابی‌های اطراف میدان حسابی شلوغ می‌شوند.
بوستان مفاخر رشت
پارک یا بوستان مفاخر رشت پارکی بسیار ساکت، دنج و سرسبز است که قدم زدن در آن‌ها به شما آرامش می‌دهد. در بوستان مفاخر درختان چند صد ساله افرا، توسکا، بلوط و کاج وجود دارند که بسیار دیدنی هستند. بخش‌هایی از این پارک به نام بزرگان گیلانی نام گذاری شده‌اند. در دو طرف راهرو‌های باریک بوستان تندیس‌های چوبی از شهدا به تازگی نصب شده‌اند.
از کنار بوستان مفاخر، گوهررود می‌گذرد و رو به روی ورودی بوستان یک پارک کوچک‌تر به نام سالار مشکلات وجود دارد که طبق گفته قدیمی‌ها، یخچال طبیعی چماسرا بوده است. طبق این ادعا، مردم برف‌ها را در انتهای زمستان در چاله بزرگی دفن می‌کردند تا در بهار و تابستان از آن برای مصارف مختلف استفاده شود. این بوستان دارای امکاناتی مانند پینگ پنگ، میز شطرنج، وسایل ورزشی، سرویس بهداشتی و نمازخانه و کتابخانه کوچک هستند.
آدرس: بلوار شهید بهشتی، خیابان هنر
باغ محتشم و عمارت کلاه فرنگی
پارک یا همان باغ محتشم، یکی دیگر از جاهای دیدنی رشت است. این باغ در حدود سال‌های 1240 توسط فردی ثروتمند به نم اکبر خان بیگلربیگی ساخته شد. این مکان در ابتدا تنها یک باغ شخصی بود. اما بعدها با بزرگ شدن نهال‌های کاشته شده به صادق خان اکبر محتشم الملک به ارث می‌رسد. در نتیجه نام محتشم نیز در آن دوره مانده است. در دوران قبل انقلاب باغ به دلیل بدهی‌های مالیاتی وارث به تصرف دولت در آمده و بدین ترتیب به یک باغ عمومی تبدیل شد.
امروزه این باغ یکی از زیباترین پارک‌های رشت تبدیل شده است. اوج زیبایی باغ محتشم در فصل پاییز است که با جلوه برگ‌های زرد، قرمز و سبز یک فضای رویایی می‌سازد. در وسط این پارک عمارت کلاه فرنگی از دوران قاجاریه بر جای مانده است. بیشتر جشنواره‌ها و مراسم‌ها در کنار همین ساختمان تاریخی اجرا می‌شوند. امکانات این مکان شامل کانون پرورش فکری کودکان و یک زمین فوتبال هستند. همچنین مجسمه‌های مفهومی و از جنس چوب هم در این پارک واقع شده‌اند.
آدرس: بلوار حافظ
جمع‌بندی
در این مقاله به جاهای دیدنی رشت پرداختیم. رشت یکی از کلان شهرهای پرجمعیت شمال ایران است که سالانه گردشگران زیادی به آنجا سفر می‌کنند. این شهر آب و هوای معتدل و مدیترانه‌ای دارد و فصل تابستان بهترین فصل برای سفر به آن محسوب می‌شود. رشت دارای مکان‌های تاریخی مانند موزه‌های متعدد، موزه فضای باز، خانه مشاهیر گیلان، جاهای دیدنی طبیعی مانند برخی از جنگل‌ها، پارک‌ها، جاهای زیارتی و … است. از جمله از جاهای دیدنی آن می‌توان به موزه و خانه میرزا کوچک خان، موزه میراث روستایی گیلان، کاروانسرای عباسی گیلان، موزه باستان شناسی و مردم شناسی رشت و … اشاره کرد.