نگاهی به جاذبه های قلعه رودخان فومن و مکان های گردشگری آن

قلعه رودخان در استان گیلان و شهرستان فومن، در میان جنگل های سرسبز و انبوه قرار دارد. این قلعه قدیمی که از دیرباز در برابر حملات مقاومت کرده، در تاریخ ایران جایگاه ویژه ای دارد. ساخت این قلعه به دوران ساسانیان باز می گردد و در قرون مختلف به عنوان یکی از پایگاه های دفاعی مهم عمل کرده است. این قلعه در طول تاریخ با فراز و نشیب های زیادی مواجه شده اما همچنان برپا است و زیبایی هایش را حفظ کرده است. امروزه، به عنوان یک جاذبه گردشگری، تعداد زیادی از علاقه مندان به تاریخ و طبیعت را به خود جلب می کند. اگر به دنبال تجربه ای خاص و دیدن آثار تاریخی ایران هستید، بازدید از قلعه رودخان گزینه ای عالی خواهد بود.

قلعه رودخان کجاست؟

قلعه رودخان در استان گیلان و شهرستان فومن قرار دارد و یکی از دیدنی ترین جاذبه های این منطقه به شمار می رود. این قلعه که در فاصله ۲۰ کیلومتری جنوب غربی فومن و نزدیک به روستای رودخان واقع شده، بر فراز تپه های سرسبز و جنگلی منطقه حیدرآلات قرار دارد. موقعیت قلعه در میان جنگل های انبوه زیبایی خاصی به آن بخشیده است.

ارتفاع قلعه رودخان از سطح دریا بین ۶۵۵ تا ۷۱۵ متر است و دسترسی به آن از طریق مسیری کوهستانی و زیبا ممکن می شود. این قلعه که در دوران مختلف تاریخی نقش های دفاعی و استراتژیک ایفا کرده، اکنون تبدیل به یکی از مقاصد محبوب گردشگران شده است.

با بازدید از قلعه رودخان، نه تنها می توانید تاریخ غنی ایران را لمس کنید، بلکه از چشم اندازهای بی نظیر جنگل های گیلان نیز لذت خواهید برد. این مکان با فضای آرام و طبیعت دلپذیرش، تجربه ای فراموش نشدنی برای هر گردشگری به وجود می آورد.

راهنمای کامل مسیر دسترسی به قلعه رودخان

برای دسترسی به قلعه رودخان از سمت فومن، ابتدا باید از روستاهای ملسکام و سیدآباد عبور کنید. پس از طی مسافتی حدود ۲۱ کیلومتر از فومن، به پارکینگ قلعه خواهید رسید. از این نقطه، برای رسیدن به قلعه باید مسیری ۱.۵ تا ۲ کیلومتری را طی کنید که شامل پله نوردی است. پله هایی که برای صعود به قلعه طراحی شده اند، از دل جنگل عبور کرده و شما را به بالای قلعه می رسانند.

این مسیر که در میان طبیعتی سرسبز و زیبا قرار دارد، تجربه ای خاص را برای بازدیدکنندگان فراهم می کند. صعود از پله ها ممکن است کمی دشوار به نظر برسد، اما زیبایی های مسیر و منظره های بی نظیر جنگل شما را به ادامه راه تشویق می کند.

اگر قصد دارید از تهران به قلعه رودخان بروید، باید حدود پنج ساعت و نیم رانندگی کنید. فاصله قلعه از رشت و ماسال نیز به یک ساعت و ۱۵ دقیقه می رسد. برای کسانی که از ماسوله به اینجا می آیند، مسیر مشابهی دارند و حدود یک ساعت و ۱۵ دقیقه زمان می برد تا به قلعه برسند. فاصله فومن تا قلعه نیز تنها ۳۵ دقیقه است که این دسترسی سریع تر به مقصد را برای گردشگران فراهم می آورد.

این مسیر دسترسی راحت و سرعتی از فومن تا قلعه، فرصت بازدید از یک جاذبه طبیعی و تاریخی را در دل جنگل های گیلان فراهم می آورد.

مطلب مشابه: جاذبه های گردشگری سفیدرود؛ تفریحات، جاذبه ها و مکان های دیدنی آن

چرا قلعه رودخان این گونه نام گذاری شد؟

نام قلعه رودخان به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص آن انتخاب شده است. در نزدیکی قلعه، در سمت راست آن، رودخانه ای به نام رخون جریان دارد که دلیل اصلی این نام گذاری است. مردم محلی به این قلعه، «قله رخون» و به طور رسمی «قلعه رودخون» می گویند. البته در گذشته، قلعه با نام های دیگری همچون دژ رودگان یا روگان شناخته می شده است که به معنی «دژی کنار رود» بوده و به مرور زمان به رودخان تغییر یافته است.

این قلعه در مکان ویژه ای واقع شده که روی پهنه ای بین دو قله با ارتفاعات متفاوت ساخته شده است. به همین دلیل، برای دسترسی به قسمت های مختلف آن، تعداد زیادی پله در داخل قلعه تعبیه شده است که سبب شده این مکان به «قلعه هزار پله» معروف شود. این ویژگی منحصر به فرد، یکی از دلایلی است که این قلعه به یکی از مقاصد محبوب گردشگری تبدیل شده است.

قلعه رودخان در طول تاریخ با نام های دیگری نیز شناخته شده است. برخی از این نام ها شامل حسامی، سکسار، سگسار و سگسال هستند که از آن زمان به یادگار مانده اند. این تنوع در نام ها نشان دهنده قدمت و تاریخ پیچیده این قلعه است که هر یک از این اسامی، بخشی از داستان و میراث فرهنگی آن را روایت می کند.

تاریخچه قلعه رودخان

قلعه رودخان با عظمت و شکوه خود تا سال ۱۸۳۰ میلادی ناشناخته باقی مانده بود تا اینکه در این سال، یک ایران شناس لهستانی به نام آلكساندر بوریکو خوچكو، در نوشته های خود به آن اشاره کرد. او در توضیحاتی که ارائه داد، درباره این قلعه چنین نوشت: «دژی است که بر بالای کوهی در قسمت بالایی رودخانه ای به همین نام قرار دارد. سقف قلعه سنگی است و دو برج دفاعی محکم در طرفین ورودی آن واقع شده است. بر کتیبه سردر ورودی این قلعه ذکر شده که در سال های ۹۱۸ تا ۹۲۱ هجری قمری برای سلطان حسام الدین امیر دباج بن امیر علاءالدین اسحاق، این قلعه تجدید بنا شده است».

کتیبه ای که خوچکو به آن اشاره کرده، بالای دروازه ورودی قلعه نصب بوده و از آن زمان تاکنون تنها سند تاریخی باقی مانده از قلعه رودخان محسوب می شود. این کتیبه هم اکنون در موزه گنجینه رشت نگهداری می شود و به عنوان شاهدی بر تاریخ قلعه رودخان شناخته می شود.

اما در مورد قدمت دقیق قلعه رودخان، نظرات مختلفی وجود دارد و هنوز به طور قطع مشخص نیست که این بنا متعلق به چه دوره ای است. برخی معتقدند که این قلعه از زمان ساسانیان یا اوایل دوره اسلامی ساخته شده است. در دوران سلجوقیان نیز این قلعه مرمت و بازسازی شد و حتی یکی از پایگاه های اسماعیلیان در آن دوران بوده است.

قلعه رودخان در طول تاریخ نقش مهمی در گیلان و رشت ایفا کرده است. این مکان مرکز فرمانروایی بسیاری از حاکمان منطقه بوده و حتی در دوران زندیه از آن استفاده می شده است. به طور خاص، در سال ۱۱۷۵ هجری قمری، هدایت خان، حاکم فومن، در زمان قیام خود علیه کریم خان، به تعمیر و بازسازی این قلعه پرداخته بود.

امروز، قلعه رودخان به عنوان یکی از جاذبه های تاریخی و فرهنگی گیلان شناخته می شود و شاهدی بر تاریخ پرفراز و نشیب این منطقه است. این قلعه که به دلیل موقعیت خاص و معماری منحصر به فردش توجه بسیاری از گردشگران و تاریخ دوستان را به خود جلب می کند، همچنان بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی ایران را نمایان می سازد.

مطلب مشابه: باغ محتشم رشت؛ مکان دیدنی قدیمی با معماری با شکوه

تعداد پله های قلعه رودخان

قلعه رودخان یکی از مکان های تاریخی و دیدنی ایران است که برای دسترسی به آن باید از پله ها بالا بروید. این قلعه حدود ۱۶۰۰ پله دارد که به طور جدید ساخته شده اند تا گردشگران بتوانند راحت تر به آن دسترسی پیدا کنند. پله های اصلی قلعه که در جریان کاوش های باستان شناسی از زیر خاک بیرون آمده اند، تعدادشان به ۹۳۵ پله می رسد.

این ویژگی خاص باعث شده که قلعه رودخان به «قلعه هزار پله» معروف شود. البته این نام به طور غیررسمی برای این قلعه استفاده می شود و به خاطر تعداد زیاد پله ها و مسیرهای پر پیچ و خم آن است.

پله های قلعه در امتداد دیوارها و برج ها ساخته شده اند و عبور از آن ها، تجربه ای خاص را برای بازدیدکنندگان به ارمغان می آورد. بالا رفتن از این پله ها نه تنها شما را به تاریخ کهن قلعه می برد، بلکه از مناظر زیبای اطراف نیز لذت خواهید برد.

معماری شگفت انگیز قلعه رودخان؛ شاهکاری در دل طبیعت

قلعه رودخان با مساحتی معادل ۶/۲ هکتار، یکی از قلعه های بزرگ و تاریخی ایران به شمار می آید که در فومن، استان گیلان واقع شده است. این قلعه حدود ۵۰۰ متر طول دارد و در بعضی نقاط عرض آن تغییر می کند. برج ها و دیوارهای قلعه به ارتفاع ۱۵۰۰ متر می رسند و از مصالحی همچون آجر و سنگ در ساخت آن استفاده شده است. قلعه رودخان از دو قسمت اصلی تشکیل شده است: ارگ و قورخانه. ارگ که به عنوان محل شاه نشین و حرم سرا استفاده می شد، در قسمت غربی قلعه واقع شده و دو طبقه دارد. قورخانه که مرکز فعالیت های نظامی و زندگی سربازان بود، در شرق قلعه قرار دارد.

این قلعه بر دو قله ساخته شده و به سه بخش تقسیم می شود: شرقی، میانی و غربی. در بخش شرقی که بر تپه ای ۶۷۰ متری قرار دارد، بیشتر ساختارهای نظامی همچون دروازه ورودی، زندان و دو برج بزرگ دیده می شود. بخش میانی در پایین ترین سطح قلعه قرار دارد و دروازه اصلی قلعه در این بخش قرار دارد. در بخش غربی که روی شیب تند کوه بنا شده، امکاناتی همچون شاه نشین، آب انبار، سردخانه و تعدادی واحد مسکونی وجود دارد.

ورودی قلعه در ضلع شمالی قرار دارد و در دو طرف آن دو برج عظیم دیده می شود. در این ورودی، کتیبه ای که به عنوان تنها سند تاریخی این قلعه شناخته می شود، در موزه رشت نگهداری می شود. برج ها از پایین توپر و در بالا توخالی هستند و اتاق های هشت ضلعی آن ها با طاق های گنبدی پوشانده شده است. این برج ها دارای روزنه های شیب دار هستند که برای ریختن مواد مذاب و تیراندازی به کار می رفته اند.

مهم ترین بخش قلعه، شاه نشین است که در بالاترین نقطه قلعه ساخته شده است. این قسمت از دیگر بخش ها متمایز است و دارای دو بخش تحتانی و فوقانی به همراه یک تراس است که از آن می توان به تماشای مناظر اطراف پرداخت. در گذشته، چشمه ای در حیاط شاه نشین وجود داشته که تأمین کننده آب قلعه بوده است. این چشمه پس از زلزله سال ۱۳۶۹ خشک شد، اما بعدها توسط میراث فرهنگی استان گیلان احیا شد.

در انتهای شمال شرقی قلعه، یک ساختمان دو طبقه زیبا وجود دارد و در ضلع جنوبی آن، کوهی قرار دارد که غاری در آن دیده می شود. مردم محلی معتقدند که این غار محل استقرار نگهبانان قلعه بوده است تا در صورت حمله به قلعه، خبر دهند.

با اینکه بخش های زیادی از این قلعه تاریخی از بین رفته است، قلعه رودخان همچنان به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری استان گیلان شناخته می شود و پذیرای بازدیدکنندگان از سراسر کشور است. این قلعه در سال ۱۳۵۴ به ثبت آثار ملی و تاریخی ایران رسید و با معماری خاص و مناظر طبیعی خیره کننده اش همچنان یکی از مهم ترین میراث های فرهنگی ایران به شمار می رود.

مطلب مشابه: میدان شهرداری رشت؛ مکان های دیدن اطراف میدان و تاریخچه آن

بازار قلعه رودخان

در ابتدای مسیر صعود به قلعه رودخان، بازاری کوچک وجود دارد که به محض رسیدن به آن، توجه شما را جلب می کند. این بازار که به نوعی شبیه به خانه های کره ای و چینی طراحی شده است، یک نقطه جذاب برای گردشگران به شمار می آید. بازارچه قلعه رودخان به ویژه برای علاقه مندان به غذاهای محلی جذاب است. این مکان که به “اسکموفروش ها” نیز معروف است، انواع خوراکی های خوشمزه و محلی را عرضه می کند که تجربه ای متفاوت از غذاهای سنتی ایران را برای بازدیدکنندگان به ارمغان می آورد.

اگر شما هم علاقه مند به فرهنگ و هنر محلی هستید، می توانید در این بازار با پوشیدن لباس های رنگارنگ و سنتی گیلکی، لحظات شاد و خاطره انگیزی را تجربه کنید. این تجربه به شما این امکان را می دهد که تصاویری ماندگار از سفر خود به قلعه رودخان ثبت کنید. این بازار کوچک با فضایی دلنشین و محصولات محلی اش، به عنوان نقطه ای جذاب برای بازدیدکنندگان از قلعه رودخان شناخته می شود.

بهترین زمان برای سفر به قلعه رودخان

قلعه رودخان، یکی از زیباترین جاذبه های گیلان، در هر فصل از سال شکوه خاص خود را دارد. در بهار، سرسبزی جنگل ها و هوای دلپذیر این منطقه تجربه ای متفاوت از طبیعت را فراهم می کند. صدای رودخانه و طراوت گیاهان اطراف قلعه، شما را به آرامش دعوت می کند. بهار بهترین زمان برای بازدید از قلعه رودخان است که طبیعت خود را در اوج زیبایی نشان می دهد.

تابستان نیز زمان شلوغی برای قلعه رودخان است. بسیاری از گردشگران به ویژه برای فرار از گرمای تابستان، به دل جنگل های فومن می آیند تا از هوای خنک و تاریخ کهن قلعه لذت ببرند. هرچند گرمای تابستان و رطوبت جنگل ممکن است کمی اذیت کننده باشد، اما هنوز بسیاری از افراد این فصل را برای سفر به قلعه انتخاب می کنند.

در پاییز، قلعه رودخان رنگ و زیبایی خاصی به خود می گیرد. رنگ های گرم و جذاب پاییزی در درختان جنگل، جلوه ای مسحورکننده به قلعه می دهند و منظره ای فراموش نشدنی خلق می شود. این فصل، همراه با هوای خنک و دمنوش های محلی، یکی از دلپذیرترین زمان ها برای بازدید از قلعه است.

اما در زمستان، قلعه رودخان به دنیای دیگری وارد می شود. پوشیده شدن قلعه در برف های سفید، زیبایی فوق العاده ای به آن می دهد. این فصل، قلعه را در آرامشی خاص و بی صدا فرو می برد. البته باید توجه داشت که در زمستان، به دلیل بارش برف و باران، مسیر دسترسی به قلعه کمی دشوارتر می شود و ممکن است سفر به این منطقه نیاز به آمادگی بیشتری داشته باشد.

اطلاعات مهم برای بازدید از قلعه رودخان

برای بازدید از قلعه رودخان باید هزینه هایی مانند بلیط ورودی و پارکینگ را پرداخت کنید. هزینه پارکینگ در حال حاضر ۱۰ هزار تومان است و قیمت بلیط ورودی ۲۵۰۰ تومان می باشد. البته توجه داشته باشید که این قیمت ها مربوط به سال ۱۳۹۸ هستند و ممکن است در زمان بازدید شما تغییر کرده باشند.

ساعات بازدید از قلعه رودخان در نیمه اول سال از ساعت ۸ صبح تا ۱۸ بعد از ظهر است. در نیمه دوم سال، ساعات بازدید کمی کاهش یافته و تا ساعت ۱۶ ادامه دارد؛ بنابراین، بهتر است قبل از سفر، ساعات دقیق بازدید را بررسی کنید تا تجربه بهتری داشته باشید.

نکات ضروری برای سفر به قلعه رودخان

بازدید از قلعه رودخان تجربه ای خاص است، اما برای اینکه سفر راحت تری داشته باشید، نکاتی را باید مدنظر قرار دهید. این قلعه در دل جنگل واقع شده و برای رسیدن به آن باید از پله های زیادی بالا بروید؛ بنابراین، باید برای یک پله نوردی طولانی آماده باشید.

اولین نکته این است که برای این سفر حتما کفش مناسب و راحت به پا کنید. مدت زمان رفت و برگشت نزدیک به سه ساعت است و داشتن کفش مناسب به شما کمک می کند که راحت تر از پله ها بالا بروید. همچنین، وسایل غیرضروری را با خود نبرید. تنها چیزهایی که نیاز دارید، وسایل شخصی مانند دوربین عکاسی و آب آشامیدنی است. داشتن چوب دستی یا عصای کوهنوردی هم می تواند کمک بزرگی باشد، به خصوص هنگام بالا رفتن از پله ها.

اگر در فصل بارندگی به قلعه می روید، یک پانچو بارانی به همراه داشته باشید تا از خیس شدن در زیر باران جلوگیری کنید. همچنین، حتما پول نقد به همراه داشته باشید، چرا که ممکن است در ورودی قلعه کارت خوان موجود نباشد یا خراب باشد. داشتن پول نقد برای بلیط ورودی ضروری است.

پیمودن پله های قلعه رودخان برای افراد مسن، کودکان و کسانی که آمادگی جسمانی کافی ندارند، سخت است؛ بنابراین در انتخاب همسفران خود دقت کنید. در نهایت، برای صرفه جویی در هزینه ها، بهتر است خوراکی و وعده های غذایی خود را به همراه داشته باشید، چرا که ممکن است قیمت رستوران ها پایین قلعه بالا باشد.

جمع بندی

قلعه رودخان، یکی از جاذبه های تاریخی و طبیعی گیلان، با معماری منحصر به فرد و تاریخی غنی، مقصدی جذاب برای گردشگران است. این قلعه در دل جنگل های فومن قرار دارد و برای رسیدن به آن باید از پله های زیادی بالا بروید. بهترین زمان برای بازدید از قلعه در فصول بهار، تابستان و پاییز است که طبیعت آن زیباترین جلوه ها را دارد. هنگام سفر، داشتن کفش مناسب، آب آشامیدنی و وسایل ضروری توصیه می شود. علاوه بر زیبایی های قلعه، بازارچه ای جذاب نیز در مسیر آن قرار دارد که تجربه ای محلی و خاطره انگیز را فراهم می کند.

مطلب مشابه: راهنمای جنگل گردی؛ بهترین زمان، وسایل ضروری و معرفی چند جنگل زیبا